Na manje od 100 kilometara, preciznije, na nekih 80-ak kilometara udaljenosti od prestonice naše zemlje, u prelepoj i bujnoj Šumadiji, nalazi se jedan prekrasni gradić koji nosi tako simbolično ime – Topola. Ovaj grad smešten je u severnom delu Šumadije i zauzima čak skoro 15% Šumadijskog okruga. Istoimena opština kojoj pripada broji 29 naselja: Vinča, Donja Trešnjevica, Gorovič, Šume, Guriševci, Manojlovac, Jelenac, Maskar, Krčevac, Vojkovci, Žabare, Gornja Trnjava, Donja Trnjava, Svetlić, Lipovac, Natalnici, Junkovac, Gornja Šatornja, Donja Šatronja, Kloka, sâma varoš Topola, Belosavci, Blaznava, Ovsište, Vojkovci, Zagorica, Plaskovac, Božurnja i Rajkovac. Ova naselja, pa samim tim i opština Topola, prošarani su brojnim rekama poput Kamenice, Jasenice, Kubršnice i Rače. Topola je smeštena u podnožju poznatog brda Oplenac, koje je čuveno po jednom značajnom kulturno-istorijskom spomeniku – mazuoleju Kralja Petra I. U stvari u pitanju nije samo običan mauzolej, već je on u sklopu crkve Svetog Đorđa, koja je vrlo specifična jer je građena nalik hramu. Pored kulturno-istorijskih spomenika, grad Topolu karakteriše i prelepa priroda u okolini – brojne četinarske šume, i doline već pomenutih reka; sâm grad prostire se na prijatnoj nadmorskoj visini od 250 metara. Vrlo je dobro saobraćajno povezan sa ostalim delovima naše zemlje, a ni od ostalih većih gradova, pored Beograda, ne deli ga velika kilometraža: od Gornjeg Milanovca – 40 kilometara; od Kragujevca – 42 kilometara; i od Aranđelovca 12 kilometara. Dakle, geografski položaj Topole je veoma povoljan za razvoj turizma u ovom mestu, jer se grad nalazi u blizini velikih gradskih centara naše zemlje, zatim poseduje mnoge turističke atrakcije u vidu brojnih kulturno-istorijskih spomenika, a i njegova priroda je posebna priča za sebe; da sve bude potpunije, klima u Topoli je umereno-kontinentalna, što znači da su temperature veoma prijatne u bilo koje doba godine i da nema većih „klimatskih iznenađenja“.
Svima je verovatno odmah očigledno da je ime ovo grada zapravo isto kao i ime jedne vrste drveta. O čemu je zapravo reč, od kada nosi to ime i kako se desilo da mu se baš to ime nadene? Da li je prostor današnje Topole nekada bio prepun topola? Prema poznatoj legendi ime je nastalo nekako slučajno; naime, nekada davno na jednom delu današnjeg grada Topole nalazilo se selo koje je nosilo ime Kamenica. Nešto dalje od sela na početku puta koji je vodio ka Beogradu, nedaleko od mesta koje nosilo ime Krečane, nalazilo se jedno prelepo i veliko drvo topole; baš ispod ovog drveta sekirdžije su volele da prave pauzu i da se odmaraju; sve češće oni su se počeli dogovarati za zajedničke odmore „kod topole“. Malo po malo i „Kamenica“ je zamenjena „Topolom“. Izgleda da nisu bile potrebne guste šume topole da bi jedan grad dobio naziv po ovom drvetu, već je bilo dovoljno samo jedno drvo na pravom mestu. Pa ipak, ako se samo malo upustite u analizu ostalih imena naselja ovog kraja, pa i samih reka, otkrićete vrlo interesantnu stvar, a to je da sva ta imena u svom korenu imaju neki od naziva određene biljne vrte; npr. Bukovik – bukva, Trnava – trn, Orašac – orah, reka Jasenica – jasen, Lipovac – lipa, Međulužje – lunjak, itd. Dakle, istina je da je ceo Šumadijski okrug nekada davno bio zaista područje prekriveno gustim šumama, bujnom i raznolikom biljnom vegetacijom, te otuda ni njeogovo ime – Šumadija, nije slučajno. Zbog toga je i mnogim umetnicima ceo ovaj kraj, ispunjen prirodom, bio velika inspiracija.
Za razvoj samo grada, odnosno za transformaciju varošice u grad zaslužan je slavni Karađorđe Petrović. Već 80-ih godina XVIII veka ova varošica je bila nadasve razvijena te j predstavljala centar u kojem se narod često okupljao i u kojem su se održavali značajniji događaji. Ipak, tek u prvoj polovini XIX veka, kada Topola postaje Karađorđeva prestonica, i važno strateško naselje, jer se tada izgradilo veliko utvrđenje, tek tada počinje prvi ozbiljniji razvoj Topole. Drugi značajno ime iz dinstaije Karađorđevića, Aleksandar, bilo je jednako važno za razvoj ovog grada; zahvaljujući njemu u Topoli su izgrađeni i obnovljeni brojni objekti, zadužbine, prosvetiteljske i obrazovne ustanove.
Čime se najviše bave meštani Topole i njegove okoline? Verovatno i sami znate da je ovaj kraj Šumadije oduvek bio poznat po brojnim i bogatim vinogradima. O tome svedoči i kuća za vinogradara podignuta u blizini mazuoleja na severnim delovima Oplenca. Ta kuća, u kojoj je nekada davno živeo upravnik kraljevskih vinograda, danas je jedna od nezaobilaznih turističkih atrakcija, a vinogradarstvo je i dalje jedna od značajnih delatnosti topolskog kraja. Pored vinogradarstva zbog idelanih uslova što se klime i zemljišta tiče, ovde su veoma razvijeni i poljoprivreda i ostalo voćarstvo. Ove pogodne uslove prepoznali su ljudi još od starih vremena. Arheološka nalazišta na ovim prostorima pružila su nam dokaze da su ovde boravili ljudi još u vreme neolita, a tačno se zna da je za vreme rimljana ovaj prostor bio u sastavu čuvene Gornje Mezije.
Iz svega ovoga možete lako zaključiti da su turistički potencijali Topole zaista veoma veliki, ostaje samo da se ozbiljnim radom oni u potpunosti iskoriste i na pravi način promovišu. Topolski kraj poseduje još mnogo značajnih spomenika koje u ovom kratkom članku nismo ni naveli… najpoznatiji od njih su: Kraljeva vila, Vila prinčeva (ili Kraljičina vila), Konak sa kulom, crkva Presvete Bogorodice, manastir Nikolje, manastir Voljvača, crkva u Goroviču, manastri Blagoveštenje… Srce Šumadije, grad Topola, grad poznat po najkvlalitetnijem domaćem vinu, brojnim spomenicima i neverovatnom prirodom; grad u kojem provejava duh onih starih vremena i nekadašanje Srbije kada su neke druge vrednosti bile vodeće, one vrednosti koje su se cenile u vreme kada je vino bilo omiljeno piće… najbolje da dođete i otkrijete sami o čemu je to reč.
