Nema ko nije čuo za mesto u južnoj Srbiji koje nosi ime Kuršumlija, zahvaljujući mngobrojnim prirodnim čudesima koja se tu nalaze. I ne samo zbog toga, već i zato što je Kuršumlija prva prestonica Stevana Nemanje rodonačelnika slavne i značajne dinastije Nemanjića. Stevan Nemanja je baš u Kuršumliji podigao Manastir Svete Bogorodice i Manastir Svetog Nikole. U ovom kraju, a negde u podnožju glavnog skijaškog centra naše zemlje – planine Kopanik (2017.metara nadmorske visine) – nalazi se i jedno sjajno lečilište koje nosi ime po ovom kraju – Kuršumlijska banja. Nije oduvek bila nazivana ovim imenom, nekada je bila poznata i kao Košanička banja, Čoban banja i Prepolaška banja. Njena nadmorska visina znatno je niža od najvišeg vrha navedene planine – Pančićevog vrha – iznosi između 432 i 448 metara, što je jedna od najidealnijih nadmorskih visina. Ni previsoko ni prenisko, izuzetno pogodno za zdravlje, još kada se u obzir uzmu šume Kopaonika, možete zamisliti jedan pravi mali raj za ljudski organizam. Udobno pozicionirana u kotlini Banjske reke, pruža svojim posetiocima neosporiv mir. Najlakši put dolaska do Kuršumlijske banje je magistralnim putem Beograd – Niš – Priština, njena udaljenost od velikog grada Niša je svega 80-ak kilometara.
Hvala ti vodena nimfo!
Otkriće njenih lekovitih voda i mnogobrojnih potencijala seže u davnu prošlost o čemu svedoče mngobrojni podaci poput onog da je učitelj Mihailo St. Riznić na obali Banjske reke pronašao prelep kamen od belog mermera, na kojem su bile uklesane reči posvećene boginji lekovitih voda. On je ovaj kamen, posvećen banjskoj nimfi, pronašao još 1884.godine, ali su ga Nemci za vreme okupacije ukrali i odneli u svoju zemlju. Prvi koraci u preuređenju ove banje i njenom adaptiranju za posetioce kreću da se odvijaju 1882.godine. Ali, ono po čemu se veoma ističe – blatno kupatilo, izgrađeno je tek 50ih godina prošlog veka. S time je Kuršumlijska banja počela jedan ozbiljan posao izgrađivanja sada modernog turističkog centra.
Lekovita dobra Kuršumlijske Banje i njihova primena
Naravno kao i kod svake banje, pored prelepe prirode i svežeg vazduha, najvažniji lekoviti faktori koje ona poseduje moraju biti vodenog tipa, ili ne bi nosila naziv banja. Kuršumlijska banja je specifična po tome što broji široki spektar različitih termomineralnih, termalnih i mineralnih voda, čije se temerature kreću od 14°C do zavidnih 67°C. Ovako visoka temeratura vode veoma se retko može naći po banjama, te je to još jedan kvalitet koji izdvaja ovu banju, jer su ovakve vode izuzetno zahvalne u lečenju. One spadaju u klasu natrijum-hidro karbonatnih, fluoridnih i sulfidnih hipertermi. Kada je reč o njihovom sastavu, Kuršumlijska banja se može pohvaliti kako gvožđevitim i sumporovitim tako i alkalnim i ugljeno-kiselim vodama. Ukupan broj iskorišćenih izvora tople vode u ovoj banji je 10, ali postoje i oni čiji potencijali još nisu eksploatisani. Oni se slivaju u korito reke, te čine da i sama reka oko izvora bude topla i to čak 38°C. Primena ovih voda u svrhe lečenje, u Kuršumlijskoj banji se odvija na više načina, a to su: pijenje, kupanje, orošavanje. Pored značajnih izvora mineralnih voda ovo područje bogato je peloidom, odnosno termomineralnim lekovitim blatom koje se primenjuje kako u lečenju i terapiji mnogih bolesti tako i u kozmetičke svrhe. Lekovito blato sa ovog područja nekada je bilo svetskog glasa i jedno od najlekovitijih mineralnih blata Evope, međutim danas ga nema u svom izvoronom obliku. Ali ono čega su se prisetili stručnjaci uspelo je da održi tarapiju blatom kao jedan od glavnih lekovitih faktora u ovoj banji. Na koji način? Blato se priprema veštački, odnosno zemlja iz banje se meša sa sulfidno termomineralnom vodom i na taj način se dobija blato bogato mineralima. Terapije koje se korste u ovoj banji sprovode se isključivo uz pomoć stručih lica i u zvaničnim medicinskim ustanovama, i u njih spadaju: Hidroterapije, terapije peloidom, kinezi fizikalne terapije i elektroterapije. S obzirom da je u sastavu vode najviše zastupljen natrijum ( 2 grama po litru) ona se retko kada koristi za piće, ali je zato kupanje glavni oblik terapije. Za sada u Kuršumlijskoj banji postoji samo jedan ovakav centar, izgrađen još davne 1982.godine, koji nosi naziv Institut za rehabilitaciju „Žubor“. Pored medicinskih uluga on nudi i smeštaj, a njegov kapacitet je 250 postelja. U celoj banji ima tri kupatila, od toga je jedno adaptirano za terapije peloiodom, tkz.blatno kupatilo, a druga dva su adaptirana za hidroterapije i opremljena su bazenima.U sva tri kupatila se sprovodi topla izvorska voda od zadivljujućih 55°C.
Bolesti za koje se preporučuju tretmani Kuršumlijske Banje
- Razne vrste neuroloških oboljenja poput neuralgije;
- Više vrsta reumatizma (akutni, hronični, degenrativni, ekstra-atrtikularni);
- Mnogobrojni ginekološki problemi, između kojih je i sterilitet i postoperativna stanja zbog steriliteta;
- Bolesti metabolizma;
- Opšta oslabljenost organizma (pad imuniteta);
- Post traumatska stanja ( ili stanja nakon hirurških intervencija na zglobovima i kostima);
Turistička atrakcija njene okoline – Đavolja varoš
Jedna od mnogobrojnih kulturno-prirodnih atrakcija koje nudi ovaj kraj Srbije je svakako svetski poznata Đavolja varoš. Zaštićeni spomenik prirode, Đavolja varoš, udaljen je od Kuršumlije svega 30-ak kilometara jugoistočno. On u sebi nosi dva različita prirodna fenomena, a to su: dva izvora izuzetno kisele vode i velike mineralizacije i tkz.“zemljane figure“ odnosno neobični oblici reljefa. Ovih figura je veoma mnogo, čak 202 pa tako skupa izgledaju veoma mistično, pomalo zastrašujuće, ali ipak atraktivno. Boravkom u Kuršumlijskoj banji imate mogućnost organizovanog izleta do ovog prirodnog fenomena, jedinstvenog u svetu, o kojem se pripovedaju brojne priče i legende. Ako Vam je potrebna terapija, ili jednostavno jedan relaksirajući a ineteresantni i aktivni vikend, onda je Kuršumlijska banja sa svim čarima njene okoline pravi izbor za Vas.