Eh ta Vojvodina; čuvena po svim svojim lepotama, slavna po neverovatnim ljudima koji su na njenom tlu rođeni. Posebna je to oblast Srbije, drugačija od drugih; to su krajevi u kojima se rađaju umetnici, sportisti, značajni ljudi koji su u svojim profesijama ostvarili velike podvige. Možda je najuticajniji od svih njih, jedan čovek ogromnog srca i toplog osmeha koji je dotakao svaku dečju dušu i ostavio neizbrisiv trag u svima nama – pesnik Miroslav Mika Antić. Iako ovaj filozof/pesnik koga svi vole, nije rođen u Kikindi, rođen je nedaleko od nje, u malom mestu koje nosi ime Mokrin. Kada je reč o tim velikanama koji su rođeni ili su neko vreme živeli baš u tom prelepom gradu Vojovodine, Kikindi, onda je spisak podugačak: slikar Nikola Aleksić, Arhimandrit Pavle Kenđelac, Đura Jakšić, slikar Radivoje Berbakov, glumica Vesna Čipčić, poznati teatrolog, filozof i književnik Jovan Ćirilov, atletičarka Tamara Malešev, bivši fudbaler Crvene Zvezde Zdravko Borovnica, čuveni košarkaški trener Ranko Žeravica, književnik Srđan V. Tešin, bokser i trener Stojan Grastić i mnogi drugi. Dakle, ovaj prelepi grad koji krasi Vojovodinu, i njegova bliža okolina iznedrili su mnoga slavna imena kako u sportu, tako i umetnosti. Ima nešto neobično lepo u toj Kikindi i vojovođanskom duhu!
Da vidimo gde se taj neobični gradić tačno nalazi – Kikinda je smeštena na severu Banata, i ona je adminsitrativni centar Severnobanatskog okruga. Nalazi se veoma blizu granice sa Rumunijom. Sledeća naseljena mesta pripadaju takođe opštini Kikinda: Mokrin, Iđoš, Banatska Topola, Banatsko veliko selo, Sajan, Bikač, Rusko selo, Nakovo, Novi Kozarci, i Bašaid. Od svih ovih naselja, grad Kikinda predstavlja najrazvijenije mesto i centar društvenog i ekonomskog života ovih krajeva. U ovom gradiću svoj prostor za život pronašlo je oko 70 000 stanovnika. Ime Kikinda u svom današnjem obliku, prvi put se javilo u pisanim dokumentima, zapravo na jednoj geografskoj karti, davne 1718. godine. Tada je na karti mesto koje predstavlja današnji razvijeni grad Kikindu, obeležen jedan nenaseljen prostor, nekakva pustara i to pod imenom Gross Kikinda. Reg „gross“ je nemačka reč i ona znači veliko. Ime Velika Kikinda, nosila je sve do 1947.godine. Ipak, ovo nije prvo obeležavanje ovog područja, ono se desilo još u XV veku, tada je prostor današnje Kikinde upisan pod imenom Кöкényd, za koje se pretpostavlja da je služilo da označi više manjih naselja, ali nije poznato etimološko poreklo ovog imena, odnosno šta ono tačno znači. Bilo kako bilo, Velika Kikinda, iako više u svome nazivu ne nosi ovaj pridev (velika) ona ostaje takva; ona je i dalje velika Kikinda jer ima neverovatne lepote, dugu istoriju i mnoštvo talentovanih ljudi koji su iz nje potekli.
Istorija Kikinde i njene okoline seže u daleku prošlost; arheološka iskopavanja otkrila su ostatke brojnih starih, iščezlih civilizacija… ova arheološka nalazišta na kojima su otkrivene i nekropole i humke, pokazuju nam da su ove prostore naseljavali ljudi i 5.000 godina pre nove ere. S obzirom na to da su se u tako dugoj istoriji na ovom području dešavale razne promene, shodno njima i razne civilizacije i kulture su se ovde smenjivale. Vredni arheolozi nam tako govore o tragovima sledećih kultura na ovom prostoru: mlađeg kamenog i bronzanog doba, zatim Keltske civilizacije, Dačana….
Kada je reč o privredi u Kikindi, možemo kazati da je ona i glavni privredni centar u ovom delu Vojovdine; u njoj je posebno razvijen pogon prehrambrene industrije u okviru poljoprivrednog kombinata, zatim industrija građevinskog materijala, livnica železa… Ipak, Kikinda je najpoznatija po svom razvoju kulture. Ulaganja u kulturu i religiju izrodila su veoma vredne i lepe građevine i spomenike. Najviše pažnje posetialca privlače: razne građevine iz prve polovine XIX veka, Pravoslavna crkva u kojoj su radovi Teodora Ilića Češljara, spomenici borcima Kikindskog partizanskog odreda, spomenik pesniku revolucionaru Kovanu Popoviću koji je delo Aleksandra Zarina, zatim Narodni muzej, Narodna biblioteka „Jovan Popović“, Narodno pozorište…
Narodna bibilioteka „Jovan Popović“ u Kikindi je najstarija ustanova iz oblasti kulture; osnovana je davne 1845. godine kao Prva srpska čitaonica. Ime Narodna biblioteka „Jovan Popović“ po poznatom književniku i političaru, dobila je nakon Drugog svetskog rata i od tada ga nije menjala. Iako nije menjala ime, njeno bogatstvo knjiga, uređenost i funkcionalnost same biblioteke se kroz vreme menjalo. Tako je, danas, ona jedna moderna biblioteka koja u svojoj kolekciji ima sva najveća dela savremene književnosti ali i onih starih, dobrih klasika. Pored svog književnog bogatstva, Narodna biblioteka je i jedna lepa građevina, i poznata je po zanimljivom kulturnom programu koji svake godine organizuje.
Kikinđani odavno gaje ljubav i prema sedmoj umetnosti – glumi; pa je tako prva pozorišna predstava ovde odigrana još davne 1796. godine. Interesantan je podatak da je ta prva predstava sticajem okolnosti bila na nemačkom jeziku, a da je prva pozorišna predstava na našem maternjem jeziku u Kikindi odgirana tek 38 godina kasnije, odnsono 1834. godine („Svetislav i Mileva“ Jovana Sterije Popovića). Predstava je naišla na veliko odobravanje i mnoštvo zainteresovane publike, pa se tako 12 godina kasnije osnovalo i Narodno pozorište u ovom gradu, koje je prvobitno bilo amaterskog tipa, da bi tek 1993.godine postalo profesionalno. Dugo postojanje ozbiljnog amaterskog pozorišta u Kikindi je još jedan pokazatelj istinske ljubavi prema sedmoj umetnosti kikinđana i njihove strasti prema glumi i kulturi uopšte.
Pored glume i književnosti, ovaj gradi ceni i podržava i muzičku umetnost; a, to se najviše vidi kroz jednu od njihovih najstarijih kulturnih ustanova – Društvo za negovanje muzike „Gusle“. Ova institucija je i dan danas aktivna i nastavlja da okuplja mlade i stare i da ih uči svim vrstama muzike; u pitanju je najstarija muzičko-folklorna i horska institucija srba u ovim krajevima. Dobrodošli u ovaj grad ljubavi, umetnosti i kulture; dobrodošli u Kikindu!
