Banje Hrvatske

termalne banje u hrvatskoj

U Hrvatskoj postoje brojni centri zdravstvenog turizma čiji se prirodni lekoviti faktori mogu podeliti na: balneološke (termomineralne vode, lekovito blato – peloid, naftalen), klimatske i morske lekovite faktore (morska voda, mediteranska klima, alge, pesak, lekovito morsko blato). U kontinentalnom području Hrvatske postoje brojna nalazišta termomineralnih voda i lekovitog blata, a primorski deo i ostrva raspolažu klimatskim i morskim lekovitim faktorima.

Najviše termalnih izvora ima u severnom i istočnom delu Hrvatske. U Zagorju se nalaze Varaždinske, Krapinske, Stubičke i Tuheljske toplice, kao i Terme Jezerčica, a balneološki centri u Slavoniji i Baranji su: Daruvar, Lipik, Topusko i Bizovačke toplice. U okolini Zagreba, u Ivanić Gradu nalazi se lečilište Naftalan, kao jedino mesto u Evropi sa prirodnim izvorom lekovite nafte – naftalena. Toplice Sveti Martin su balneološki centar na krajnjem severu Hrvatske u Međimurju, a na poluostrvu Istra postoje Istarske toplice.

Zdravstveni centri bogati klimatskim i morskim lekovitim faktorima nalaze se u primorskim mestima (Makarska, Crkvenica, Umag, Opatija, Nin) i na jadranskim ostrvima (Korčula, Lošinj, Hvar).

Toplice Sveti Martin nalaze se u Međimurju, u dolini reke Mure, u najsevernijem delu Hrvatske, blizu granica sa Slovenijom i Mađarskom. Termomineralnu vodu na lokalitetu Vučkovec otkrili su Englezi i Mađari, prilikom bušenja zemlje u potrazi za naftom 1911. godine, a prvi bazen izgrađen je 1936. godine. Danas ova banja ima kompleks zatvorenih i otvorenih bazena, letnji akva park, najluksuzniji velnes centar u Hrvatskoj u sklopu hotela „Spa Golfer“, više kongresnih dvorana, dva fudbalska terena, četiri teniska terena, teren za odbojku na pesku, trim stazu, sportsku halu, teretanu, golf terene i brojne druge sadržaje. Termomineralna voda sadrži kalcijum, magnezijum, jod, fluor, hidrokarbonat i natrijum-hlorid. Njena temperatura iznosi 34oC. U lekovite svrhe koristi se kupanjem i inhaliranjem i preporučuje se kod Artroze, Lumbaga, Reumatskog artritisa, Atrofije mišića, Stanja nakon povreda, Neuralgija itd.

Na 45 km severozapadno od Zagreba, u Hrvatskom Zagorju nalaze se Krapinske Toplice. Prvo kupalište u ovoj banji izgrađeno je još u drugoj polovini XVIII veka, a u XIX veku, za vreme austrougarske vladavine Krapinske Toplice su bile važan turistički centar. Nakon Drugog svetskog rata otvorena je i Specijalna bolnica za medicinsku rehabilitaciju. Krapinske Toplice imaju dva hotela: „Toplice hotel“ (unutrašnji bazen i fitnes centar) i hotel „Vila Magdalena“ (velnes centar i mali otvoreni bazen). Banja svojim gostima stavlja na raspolaganje dva otvorena bazena, a pri kraju izgradnje je i novi kompleks sa zatvorenim bazenima. U banji postoje 4 termalna izvora sa temperaturom vode od 39-41oC. Voda sadrži kalcijum, magnezijum i hidrokarbonat. Pored lekovite hipertermalne vode u lečenju se koristi i lekovito blato. Medicinski tretmani se obavljaju u banjskoj specijalnoj bolnici u kojoj se uz pomoć prirodnih lekovitih faktora leče sledeće bolesti: Reumatizam, Oboljenja kičme, Neuromuskularne bolesti, Dijabetes, Kardiovaskularne bolesti, Bolesti perifernih krvnih sudova, Posttraumatska stanja kod ortopedskih, hirurških i neurohirurških intervencija na lokomotornom aparatu, postinfarktna i postoperativna rehabilitacija.

Tuheljske Toplice takođe pripadaju području Zagorja i udaljene su 46 km od Zagreba. Za lekovita svojstva vode iz ove banje znali su još stari Rimljani. Danas su Tuheljske Toplice jedno od najvećih kupališta u kontinentalnom delu Hrvatske. „Vodeni planet“ je kompleks ukupne površine 5.000 m2, a sastoji se od otvorenih (bazen sa talasima, relaksacioni bazen, dva dečija bazena, brojni tobogani, spora reka dužine 250 m, koktel bar) i zatvorenih kupališta (plivački bazen, terapeutski bazen, velnes bazen i dečiji bazen). Na samom izvorištu termalne vode postoje dva spojena bazena koja čine Prirodno kupalište, jedinstveno u Hrvatskoj. Terme Tuhelj su najveći velnes centar u zemlji sa brojnim vodenim sadržajima, velnes barom, SPAeVITA centrom za negu i lepotu, fitnes centrom, prostorijama za relaksaciju i odmor na vodenim krevetima i ljuljaškama, terasom za sunčanje. Terme Tuhelj raspolažu i sa 10 kongresnih sala različitih kapaciteta, od kojih dve najveće imaju po 350 mesta. U sklopu ovog kompleksa postoje fudbalski teren, tereni za odbojku na travi, teniski tereni, mini golf teren, dečije igralište, trim staza i dr. U banji se nalazi i čuveni barokni Dvorac „Mihanović“ iz XVIII veka. Prirodni lekoviti faktori Tuheljskih Toplica su sumporna lekovita voda i lekovito blato. U vodi se nalaze peloidne čestice mineralnog i biljnog porekla, njen glavi sastojak je sumpor, a ostali sastojci su: natrijum, magnezijum, kalcijum, kalijum, stroncijum. Temperatura vode na izvorištu je 33oC. Lekovita voda i peloid su pogodni za ublažavanje tegoba kod Reumatskih oboljenja, Stanja nakon povreda zglobova i kostiju, Stanja nakon hirurških intervencija, kao i kod Dermatoloških oboljenja. Lekovito blato koristi se u tretmanima za regeneraciju kože i anticelulit programima.

U podnožju planine Medvednica, na 40 km severno od Zagreba, nalazi se još jedna banja Zagorja Stubičke Toplice. Prvo pisano svedočanstvo o lekovitoj vodi ovog područja potiče još iz prve polovine XIII veka, a 1776. godine izgrađeno je prvo kupatilo, da bi se tokom XIX veka ovo mesto razvilo u značajnu destinaciju zdravstvenog turizma. Najznačajniji turistički činioci Stubičkih Toplica su Hotel „Matija Gubec“ i Specijalna bolnica za medicinsku rehabilitaciju „Stubičke Toplice“. Hotel ima kapacitet 220 ležajeva, a od ostalih sadržaja gostima su na raspolaganju otvoreno kupalište sa 8 bazena,

zatvoren i poluotvoren bazen, saune, velnes salon, kozmetički i pedikirski salon, velika kongresna sala i restoran. Specijalna bolnica osim medicinskih usluga omogućuje i smeštaj posetiocima u tri svoja objekta „Maksimilijan“, „Toplice“ i „Dijana“, sa ukupno 235 postelja. Lekovita voda je radioaktivna, ima temperaturu od 43-63oC i sadrži kalcijum, natrijum, magnezijum, kalijum, hidrokarbonat, sulfat, hlorid i silicijumsku kiselinu. Koristi se kod Reumatskog artritisa, Spondiloze, Degenerativnih bolesti kičme i zglobova, Vanzglobnog reumatizma, Bolesti perifernih krvnih sudova, Stanja nakon operacija vena i arterija na udovima, Stanja nakon neurohirurških intervencija, Stanja nakon hirurških zahvata na lokomotornom aparatu i kod Rehabilitacije posle sportskih povreda.

            Varaždinske Toplice nalaze se na krajnjem severoistoku Zagorja, 74 km od Zagreba. Najstarije su balneološko lečilište u Hrvatskoj, o čemu svedoči arheološki lokalitet Aquae Iasae – ostaci rimskog carskog grada koji potiče iz I veka nove ere. Moderno lečilište osnovano je 1820. godine. Nosilac turizma je Specijalna bolnica za medicinsku  rehabilitaciju „Varaždinske Toplice“. Ona u 5 svojih objekata obezbeđuje smeštaj za oko 950 gostiju. Najvažniji među njima, Hotel „Minerva“, ima kapacitet 440 ležajeva, a osim smeštaja, u svojoj ponudi ima zatvoreni bazen i otvoreni olimpijski bazen, akva park, saunu, solarijum, terene za košarku, odbojku, mali fudbal, teniske terene, kozmetički salon, tri restorana, bioskopsku salu, banket salu, kongresu dvoranu i brojne druge sadržaje. U ovoj banji postoji veliki broj kulturno-istorijskih spomenika, od kojih su najznačajniji već pomenuti rimski grad, crkva Svetog Martina, Stari kaštel iz XIV veka i dr. Prirodni lekoviti faktori Varaždinskih Toplica su hipertermalna mineralna kalcijum-natrijum-hidrokarbonatna-sulfatna-sumporna voda temperature 58oC i lekovito blato (peloid). Koriste se u prevenciji, lečenju i rehabilitaciji Reumatskih bolesti, Ortopedskih bolesti, Posttraumatskih oštećenja i Neuroloških bolesti.

U centralnom delu Zagorja, u mestu Donja Stubica udaljenom 40 km od Zagreba nalazi se još jedan termalni izvor pored koga je 2005. godine otvoren hotel Terme Jezerčica. U sklopu hotela nalazi se velnes i spa centar (bazen sa termalnom vodom, 5 sauna, tursko kupatilo, virpul i drugi sadržaji) koji je 2012. godine proširen, tako da danas zauzima površinu od 2.800 m2, a iste godine otvoren je i akva park sa otvorenim (olimpijski bazen, dečiji bazen, bazen sa toboganima, igralište za decu i bar) i zatvorenim delom (plivački bazen, dečiji bazen sa toboganima, dečiji bazen sa igračkama, virpul bazen za neplivače i hidromasažni bazen). Voda iz termalnog izvora ima temperaturu 38oC i sadrži kalcijum, magnezijum i hidrokarbonat.

Bizovačke Toplice nalaze se u Baranji, 23 km od Osijeka, 55 km od granice sa Srbijom i 250 km od Zagreba. Banjski izvori otkriveni su 1967. godine, a prvi bazen i smeštajni objekat počeli su sa radom 1974. godine. Hotel „Termia“ radi od 1990. godine. Pored smeštajnih kapaciteta, u hotelu postoje razni drugi sadržaji: dva restorana, konferencijske sale, fitnes centar, kuglana, kompleks kupališta „Akvapolis“ sa 10 bazena i raznim vodenim atrakcijama, više sportskih terana, dečije igralište itd. Termalna voda izvire iz dva izvora, sa temperaturom 85oC i 96oC. Ima visok sadržaj natrijuma, kalcijuma, magnezijuma, barijuma, hlorida, bromida, hidrokarbonata. U Lečilištu „Bizovaček Toplice“ leče se sledeća stanja i bolesti: Ortopedska i traumatska rehabilitacija, Hronične reumatske bolesti, upalne reumatske bolesti, Stanja nakon sportskih povreda, Oštećenja mozga i kičmene moždine, Multipla skleroza, Cerebralna paraliza, Psorijaza.

Na 130 km od Zagreba, u Daruvarskom „Julijevom parku“, nalaze se Daruvarske Toplice. Termalnu vodu koristili su još Rimljani, kao i Turci i Austrougari. Banja ima dva smeštajna objekta –  „Termal“ i „Arcadia“, zatim velnes centar (ukupne površine 1.800 m2 koja obuhvata dva otvorena i jedan zatvoren bazen, spa zonu, fitnes centar i prostorije za masažu) i Specijalnu bolnicu za medicinsku rehabilitaciju. Prirodni lekoviti faktori su termalna voda, koja se dobija iz više izvora temperature od 39-47oC i sadrži kalcijum, magnezijum i hidrokarbonate, kao i mineralno blato. Koriste se kod Reumatskih bolesti, Išijasa, Degenerativnih bolesti kičme i zglobova, Postoperativne rehabilitacije, Neuroloških oboljenja, Ginekoloških bolesti.

U zapadnoj Slavoniji, u gradu Lipiku, nalaze se Lipičke Toplice, udaljene 125 km od Zagreba. Prvi pisani dokazi o ovoj termalnoj vodi potiču iz XVI veka, a ekspanzija u razvoju ovog centra zdravstvenog turizma počinje u prvoj polovini XIX veka. Termalna lekovita voda ima temperaturu do 64oC i sadrži fluor, natrijum, kalcijum, kalijum i hidrokarbonat. U Specijalnoj bolnici za medicinsku rehabilitaciju vrši se lečenje i rehabilitaciji kod sledećih stanja: Upalne reumatske bolesti, Degenerativne bolesti kičme i zglobova, Neurološka oboljenja, Postoperativna stanja nakon intervencija na mozgu i kičmi, Rehabilitacija kod poremećaju u razvoju dece, Oboljenja krvnih sudova.

Toplice Topusko nalaze se u dolini reke Gline, između Siska i Karlovca, na 70 km od Zagreba. U banji postoje dva hotela, zatvoreni bazen, fitnes centar, sauna, sportska dvorana, kuglana, teniski tereni, tereni za odbojku na pesku, teren za mini golf i drugi sadržaji. Lekovita voda izvire iz 3 glavna i nekoliko manjih izvora, a njena temperatura dostiže 80oC. Lečenje se sprovodi u Lečilištu „Topusko“, a voda je blagotvorna kod Neuroloških, Reumatskih i Ortopedskih tegoba, kao i kod Dečijih bolesti.

            Istarske Toplice nalaze se na hrvatskom primorju, na severozapadu ostrva Istra, 10 km od granice sa Slovenijom i 40 km od italijanske granice. Izvor lekovite vode bio je poznat još u antičko doba, a prva hemijska analiza urađena je sredinom XIX veka. Danas u banji postoje smeštajni objekti (Vila „Sveti Stjepan“ i hotel „Mirna“), velnes centar (unutrašnji bazen, dečiji bazen, saune, fitnes centar, prostorije za opuštanje, centar lepote), 3 kongresne dvorane, sportsko-rekreativni sadržaji i poliklinika „Sveti Stjepan“. Izvor termalne vode „Sveti Stjepan“ nalaz se ispod stene „Gorostas“, a voda koja izvire iz njega ima temperaturu 34oC, sumporna je i radioaktivna i sadrži natrijum, kalcijum i hlor. Pored vode, prirodni lekoviti faktor je i lekovito blato (fango). U ovoj banji leče se: Hronične reumatske bolesti, Degenerativne bolesti lokomotornog aparata, Kožna oboljenja, Upala sinusa i laringitis, Ginekološke bolesti i stanja nakon hirurških zahvata na kičmi, kostima i zglobovima.

Na primorju i hrvatskim ostrvima postoji više centara zdravstvenog turizma, čiji su lekoviti faktori povoljna mediteranska mikro klima, morska voda, morsko blato, pesak, alge, a u njima se sprovodi i talasoterapija.  Među njimsa se ističu: Crkvenica  Mali Lošinj, Veli Lošinj, Opatija, Rovinj, Biokovka u Makarskoj, Nin kod Zadra i dr.